Jak zachowuje się zakochane serce i co należy zrobić,

żeby biło jak najdłużej?

Walentynki kojarzą nam się z miłością, której symbolem jest serce. Co należy zrobić, żeby nasze serce pozostało jak najdłużej zdrowe, by mogło obdarowywać miłością? Wyjaśnia dr n. med. Krzysztof Kępa, kardiochirurg, Grupa American Heart of Poland.

Jak pracuje zakochane serce?

Serce to organ, który wykonuje swoją pracę nieustannie – podczas całego życia przeciętnego człowieka kurczy się średnio 2,5–3,5 mld razy. W ciągu jednej minuty przetacza ponad 5 litrów krwi. W skali całego życia daje to ponad 170 milionów litrów przepompowanej krwi – czyli mniej więcej tyle, ile wyniosłaby pojemność 50 basenów olimpijskich! A stan zakochania dodatkowo to bicie serca przyspiesza.

- Powiedzenie, że na widok ukochanej osoby serce nam mocniej zabiło, nie musi być tylko poetycką przenośnią - faktycznie w stanach zakochania nasze serce może intensywniej pracować. Wszystko to za sprawą hormonów, które towarzyszą temu stanowi, takich jak dopamina, oksytocyna i adrenalina. Stymulują one m.in. pracę serca i sprawiają, że czujemy euforię i ekscytację na samą myśl o danej osobie - wyjaśnia dr n. med. Krzysztof Kępa, kardiochirurg Grupy American Heart of Poland.

Co więcej, dalekie od prawdy nie jest również stwierdzenie, że w miłości dwa serca biją jak jedno. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis odkryli, że u par, które na co dzień żyją razem synchronizuje się wiele funkcji życiowych - w tym m.in. również rytm serca.

A co zrobić, by zarówno my, jak i nasi najbliżsi mogli się cieszyć zdrową pracą swoich serc prze długie lata?

Zadbaj o ruch

 – Zmieniając nawyki i styl życia zmniejszamy ryzyko wystąpienia zawału sera czy udaru mózgu o ponad 80%. Kluczowe pod tym kontem jest prawidłowe odżywianie się i aktywność fizyczna. Serce kocha ruch, a jego wrogiem jest nadwaga i siedzący tryb życia. Dlatego powinniśmy dbać o naszą kondycję i utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Dla kobiet normy dotyczące obwodu w pasie to poniżej 80 cm, a dla mężczyzn poniżej 94 cm – mówi Krzysztof Kępa.

Jak podkreśla kardiochirurg Grupy American Heart of Poland, aktywność fizyczna wzmacnia serce oraz stymuluje sieć naczyń krwionośnych, poprawiając ich funkcje. Zalecana dawka ćwiczeń to minimum 75 minut intensywnego treningu na tydzień lub 150 minut treningu umiarkowanego. Najbardziej optymalny jest wysiłek aerobowy trwający minimum 30 minut, 5-7 dni w tygodniu. Wbrew pozorom od wysiłku fizycznego wcale nie powinny stronić osoby z chorobami serca. Wystarczy, że postawią na te dyscypliny, które nie są nadmiernie obciążające, ale angażują całe ciało, jak np. pływanie, jazda na rowerze czy nordic walking.

Uważaj na stres

Dane statystyczne wskazują, że do zawałów najczęściej dochodzi w poniedziałki, między godziną 6 a 12. To nie przypadek, lecz wpływ nagłego stresu na nasz organizm, którego często doświadczamy po powrocie do pracy z weekendu. Szacuje się, że u osób żyjących w warunkach przewlekłego stresu ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia może się zwiększać nawet o 60%!

– Na krótszą metę stres może działać na nas mobilizująco. Jeśli jednak staje się on długotrwały, zaczyna mieć destrukcyjny wpływ na cały nasz organizm – w tym również serce. Może przyczyniać się m.in. do niedokrwienia mięśnia sercowego oraz występowania epizodów zaburzenia rytmu serca. Ponadto stres zwiększa także ryzyko szybkiego wzrostu blaszki miażdżycowej i formowania się skrzeplin – przestrzega kardiochirurg. – Warto zatem zadbać o wypracowanie zdrowych technik na radzenie sobie z nerwowymi sytuacjami. Naszą odporność na stres znacząco obniża zmęczenie organizmu, dlatego pamiętajmy, by dostarczać naszemu organizmowi odpowiednią dawkę snu. Dla dorosłego człowieka jest to ok. 7-9 godzin. – tłumaczy.

Odrzuć używki

–Papierosy i alkohol to prawdziwa trucizna dla serca. Dym tytoniowy zawiera około 4 tysiące substancji chemicznych, z czego około 40 ma silne działanie rakotwórcze. Wiele z nich, z nikotyną w czołówce, przyczynia się także do występowania miażdżycy i nadkrzepliwości krwi. Palenie zwiększa także ryzyko zawału serca. A jeśli ktoś już ma zawał za sobą, a mimo to nie rezygnuje z papierosów, to ryzyko jego ponownego wystąpienia zwiększa się nawet dwukrotnie – wyjaśnia Krzysztof Kępa. – Pamiętajmy przy tym, że paląc, trujemy nie tylko siebie, ale również naszych bliskich, bowiem bierne palenie jest dla naszego organizmu równie szkodliwe.

Niebezpieczny dla naszego serca jest stan upojenia alkoholowego, gdy w ciągu 2 godzin przyjmujemy powyżej czterech standardowych porcji alkoholu. Dodatkowo długotrwałe spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko zawału serca oraz udaru.

Pamiętaj o badaniach

Dopełnieniem dbałości o serce powinny być regularne badania kontrolne. Pierwsze EKG jest wskazane już po 20. roku życia. Od tego wieku co 4-6 lat warto sprawdzać też profil lipidowy (częściej u pacjentów kardiologicznych i z cukrzycą), a po ukończeniu 30 lat udać się na profilaktyczną wizytę do kardiologa. – Systematycznie kontrolujmy też poziom cukru, ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu oraz trójglicerydów w surowicy. Z lekarzem koniecznie powinniśmy się również skonsultować, gdy odczuwamy nawracające duszności. Szczególnie niepokojące są te występujące w pozycji leżącej, którym towarzyszą opuchnięte podudzia i zawroty głowy – dodaje dr n. med. Krzysztof Kępa.

ahop.pl

Czym są adaptogeny i co warto o nich wiedzieć?

Adaptogeny to grupa roślin, które mają specyficzny wpływ na organizm człowieka. Mówiąc najprościej - adaptogeny swoją nazwę zawdzięczają słowu “adaptacja”.

Jaki mamy wpływ na nowotwór?

Mutacje genetyczne ma każdy z nas, ale posiadanie ich nie oznacza, że zachorujemy na nowotwór. 

- Substancje, które znajdują się w tytoniu powodują nie tylko nowotwór płuca. Dym tytoniowy zwiększa ryzyko wystąpienia raka gardła, krtani, jamy ustnej, trzustki, pęcherza moczowego, wątroby, nerki, szyjki macicy oraz białaczki. Należy unikać dymu tytoniowego w postaci bezpośredniego i biernego palenia. Jeden papieros zawiera ponad 70 substancji rakotwórczych – wyjaśnia doktor American Heart of Poland.

Osoby, które zarówno palą papierosy, jak i spożywają alkohol są szczególnie narażone na nowotwory gardła i przełyku.

- Spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko zachorowania na raka, bez względu na to czy pijemy wino czy piwo – alkohol w każdej postaci działa toksycznie na organizm. Wpływa negatywnie na błonę śluzową jamy ustnej oraz gardła, przez co sprzyja też pochłanianiu szkodliwych substancji dymu tytoniowego – mówi.

Uważaj na wysokie stężenie zanieczyszczenia powietrza.

- Długotrwałe wdychanie smogu może zwiększać ryzyko rozwoju raka, zwłaszcza płuca. Jeśli chcemy uprawiać sport w plenerze, przed wyjściem z domu należy sprawdzić informacje o jakości powietrza. Podczas wysokiego stężenia zanieczyszczeń powietrza poćwiczmy np. w domu. Jeśli chcemy zażywać aktywności fizycznej w plenerze, należy unikać miejsc o natężonym ruchu, ponieważ stężenie pyłów w takich okolicach jest największe. Wybierzmy las albo park – dodaje Hamankiewicz.

Zadbaj o swój układ immunologiczny.

- Zadaniem układu immunologicznego jest rozpoznanie przednowotworowych komórek oraz ich usunięcie. Jeśli jednak układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo, komórki, które organizm przestał kontrolować, mogą się mnożyć i formować w postać nowotworu – komunikuje doktor.

Na odporność wpływa stres.

- Permanentny stres osłabia działanie systemu immunologicznego. Warto pamiętać o odpowiedniej ilości snu, podczas którego organizm się regeneruje. Na brak odporności wpływ mają niedobory selenu, magnezu, cynku, żelaza, a także witamin z grupy B, istotne są również witaminy A, E i C – podkreśla doktor.

Promienie UV są jedną z głównych przyczyn rozwoju nowotworów skóry. Sprawdzaj swoje znamiona.

- Słońce źle wpływa na układ odpornościowy – osłabia go. Na skutek działania promieniowania UV dochodzi do uszkodzenia komórek skóry, a następnie rozwoju nowotworu. W grupie ryzyka są osoby o bardzo jasnej karnacji, które mają małą ilość melaniny. Stosujmy kremy z filtrem – bez względu na to czy wychodzimy do kawiarni, czy mamy zamiar odpoczywać w słońcu. Należy również chronić znamiona na skórze – szczególnie podczas słonecznych dni powinny być zakryte. Raz w roku kontrolujmy swoje znamiona u lekarza, ponieważ czerniak jest jednym z najczęściej występujących nowotworów skóry – oznajmia Hamankiewicz.

Wskaźnik BMI nie powinien być wyższy niż 25.

- W codziennej diecie powinny znajdować się warzywa i owoce, nienasycone kwasy tłuszczowe np. awokado, oliwki, oliwa z oliwek, orzechy, ziarna słonecznika i dyni. Mają one działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Jadłospis należy uzupełniać produktami zwierzęcymi, spośród których najlepiej wybierać ryby, jaja, oraz chude mięso. Pronowotworowo działają słodycze, sól, wysoko przetworzona żywność (kiełbasy, szynki, parówki). Zdrowe odżywianie, regularna aktywność fizyczna mogą chronić przed nowotworami, m.in.: raka przełyku, raka jamy ustnej, gardła i krtani, raka macicy, raka jelita grubego, raka żołądka, czy też raka piersi. U osób z nadwagą wzrasta ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, nowotworów nerki, trzustki oraz gruczolaka przełyku – tłumaczy.

Szczepienia chronią – również przed rakiem

Szczepienie przeciwko wirusom brodawczaka ludzkiego (HPV) i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (HBV) może zmniejszyć ryzyko zachorowania na groźne nowotwory złośliwe - raka szyjki macicy oraz raka wątrobowokomórkowego – mówi doktor Grupy American Heart of Poland.

Przestrzegając tych zasad zdrowego stylu życia, jesteśmy w stanie obniżyć ryzyko wystąpienia nowotworu. Pamiętajmy również o korzystaniu z programu badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania raka: jelita grubego, piersi oraz szyjki macicy.

Kolonoskopia – badanie w kierunku raka jelita grubego.

 - Można je wykonać za darmo i bez skierowania w Szpitalu św. Elżbiety w Katowicach - Grupa American Heart of Poland.

18 tys. zachorowań rocznie, 12,5 tys. zgonów – rak jelita grubego to drugi najczęściej występujący nowotwór w Polsce.

– Program badań przesiewowych raka jelita grubego ma na celu wykrywanie wczesnych zmian nowotworowych oraz łagodnych zmian prekursorowych i tym samym przyczyniać się do obniżenia liczby zgonów z powodu tej choroby. rak jelita grubego może się rozwijać bez widocznych objawów nawet przez wiele lat. Dlatego tak ważne są regularne badania profilaktyczne - Jednym z nich jest kolonoskopia. Bezobjawowy rak wykrywany jest u jednej osoby na 125 badanych. Jeżeli dojdzie do przemiany złośliwej (w raka), rokowanie jest dużo lepsze, gdy choroba zostaje wykryta na wczesnym etapie – mówi dr n. med. Jan Kabat, ordynator Oddziału Chirurgii Ogólnej, koordynator Pracowni Endoskopowej Szpitala św. Elżbiety w Katowicach, Grupa American Heart of Poland.

Kolonoskopia to badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego realizowane m.in. w ramach programu badań przesiewowych raka jelita grubego. Wykonywana jest w celu rozpoznawania chorób jelita grubego i końcowego odcinka jelita cienkiego. Badanie kolonoskopowe trwa od 15 do 40 minut. W programie badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania zmian w jelicie grubym mogą brać udział osoby, które spełniają odpowiednie kryteria.

– Do programu mogą zgłaszać się osoby w przedziale 50-65 lat, 40-49 lat mające krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci), u którego rozpoznano raka jelita grubego oraz osoby w wieku 25-49 lat, które pochodzą z rodzin z zespołem Lyncha. Z programu wyłączone są osoby, u których: występują objawy kliniczne sugerujące nowotwór jelita grubego oraz badanie kolonoskopowe zostało wykonane w okresie ostatnich 10 lat – wyjaśnia Kabat.

Zachorowaniu na raka jelita grubego sprzyjają także czynniki środowiskowe.

– Należy stosować odpowiednią dietę, która nie zawiera zbyt dużo tłuszczu i jest bogata w błonnik. Utrzymywać prawidłową masę ciała – BMI (masa ciała/wzrost), które powinno się mieścić w przedziale 18,5–24,9. Zmiana codziennych nawyków żywieniowych, zaprzestanie palenia tytoniu, ograniczenie spożywania czerwonego mięsa i picia alkoholu, wprowadzenie do diety warzyw, owoców i ryb – to wszystko chroni przed rakiem jelita grubego. Pamiętać należy też o aktywności fizycznej – spacery, nordic walking czy jazda na rowerze sprawiają, że jelita lepiej pracują – dodaje doktor.

Aby skorzystać z programu badań przesiewowych raka jelita grubego, należy wypełnić ankietę dostępną w Szpitalu św. Elżbiety w Katowicach lub na stronie internetowej www.ahop.pl.

Szczegółowych informacji zainteresowanym udziela Personel Pracowni Endoskopowej pod numerami telefonów: 32/732 50 62, 500 390 442 (od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-14:35).

Ankietę kwalifikującą do programu można pobrać w Szpitalu św. Elżbiety w Katowicach lub na stronie internetowej https://ahop.pl/kolonoskopia-badanie-w-kierunku-raka-jelita-grubego-mozne-je-wykonac-za-darmo-i-bez-skierowania-w-szpitalu-sw-elzbiety-w-katowicach-grupa-american-heart-of-poland/

Wypełnioną należy pozostawić w Pracowni Endoskopowej (od poniedziałku do piątku, w godz. 07:00-14:35), Izbie Przyjęć (czynna całodobowo), przesłać drogą elektroniczną: endo_sel@ahop.pl bądź listem tradycyjnym pod adres: Szpital św. Elżbiety, ul. Warszawska 52, 40-008 Katowice.

Personel skontaktuje się z wybranymi pacjentami celem omówienia szczegółów poddania się badaniu.

Program badań przesiewowych raka jelita grubego jest finansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.